Uyuşturucu madde ticareti suçunda etkin pişmanlık, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 192. maddesinde düzenlenmiştir.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişinin etkin pişmanlıktan yararlanabilmesi belirli koşullara bağlıdır. Buna göre, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz. Ayrıca bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.
Yargıtay Kararlarına Göre Uyuşturucu Madde Ticareti Suçunda Etkin Pişmanlık
Uyuşturucu madde ticareti suçunda etkin pişmanlık, somut olaylara göre farklı şekilde uygulama bulabilmektedir. Dolayısıyla uyuşturucu madde ticareti suçunda etkin pişmanlık ceza indirimi uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin çok sayıda Yargıtay kararı bulunmaktadır. Örnek teşkil etmesi açısından bazı Yargıtay kararlarının özetlerine aşağıda yer verilmiştir. Ayrıca bu linkten konu ile ilgili Yargıtay kararlarına ulaşabilirsiniz.
Sanığın Uyuşturucu Maddelerin Kendisine Ait Olduğunu Söylemesi
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2018/988, K. 2018/4656
“Olay tutanağı içeriği ile dosyadaki diğer bilgi ve belgelere göre, muhbir ihbar tutanağına dayalı olarak diğer sanık … hakkında başlatılan soruşturma sırasında aleyhinde yeterli ve kesin delil bulunmadığı aşamada, işyerinde ele geçirilen suç konusu uyuşturucu maddelerin kendisine ait olduğunu söyleyerek suçunun ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden sanık hakkında TCK’nın 192/3. maddesinde öngörülen etkin pişmanlık hükmünün uygulanması gerektiğinin gözetilmemesi, Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan hükmün BOZULMASINA,”
Sanığın Uyuşturucu Maddeyi Satın Aldığını Söylemesi
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2013/14153, K. 2018/4563
“Sanığın uyuşturucu maddeyi satın aldığını söylediği… hakkında uyuşturucu madde suçundan açılan davanın sonucunun araştırıldıktan sonra sanık hakkında etkin pişmanlıkla ilgili TCK’nın 192. maddesinin 3. fıkrasının uygulanıp uygulanmayacağı tartışılması gerektiğinin gözetilmemesi, Bozmayı gerektirmiş, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, hükmün CMUK’nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA,”
Sanığın Uyuşturucu Maddeyi Yere Attığını Söylemesi
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2014/14323, K. 2018/4422
“04.12.2010 tarihli tutanak içeriğine göre sürücülüğünü …’un yaptığı motosiklette sanık ile ……’un hangisinin suça konu esrarı yere attığı tespit edilemediği nazara alınarak; atılı vaziyette ele geçirilen suç konusu esrarın kendisi tarafından atıldığını beyan ederek ikrarı ile suçunun ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden sanık hakkında etkin pişmanlıkla ilgili TCK’nın 192. maddesinin 3. fıkrasının uygulanması gerektiğinin gözetilmemesi, Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Sanığın Başkasına Uyuşturucu Madde Verdiğini Söylemesi
Yargıtay 20. Ceza Dairesi
E. 2015/9811, K. 2018/2371
“06/05/2011 tarihli yakalama tutanağı içeriği karşısında; sanığın aynı tarihli ifadesinde, “peynir diye tabir edilen … maddesi kullandığını ve krizde olduğunu söyledi. Ben de üzerimde bulunan tek kullanımlık eroin maddesini şahsa verdim.” şeklinde beyanda bulunarak suç vasfının ortaya çıkarılmasına hizmet ve yardım ettiği anlaşıldığı halde, hakkında TCK’nın 192/3. maddesinde öngörülen etkin pişmanlık hükmünün uygulanması gerektiğinin gözetilmemesi, Kanuna aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden hükmün BOZULMASINA,”
Sanığın Uyuşturucu Maddenin Kendisine Ait Olduğunu Söylemesi
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2013/13452, K. 2018/4293
“Olay tutanağı içeriği ile dosyadaki diğer bilgi ve belgelere göre, aleyhinde yeterli ve kesin delil bulunmadığı aşamada, üzerinde herhangi bir uyuşturucu ya da uyarıcı madde ele geçirilemeyen, suç tarihinde uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığı teknik yöntemlerle de saptanmayan sanığın, suç konusu uyuşturucu maddenin kendisine ait olduğunu söyleyerek kendi suçunun ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden sanık hakkında TCK’nın 192/3. maddesinde öngörülen etkin pişmanlık hükmünün uygulanması gerektiğinin gözetilmemesi, Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Sanığın Uyuşturucu Maddeyi Rızasıyla Kolluk Görevlilerine Teslim Etmesi
Yargıtay 20. Ceza Dairesi
E. 2017/4457, K. 2018/2006
“24.07.2010 tarihli olay tutanağına göre kolluk görevlilerinin genel kontrol yaptıkları esnada sanığın üzerinde bulunan uyuşturucu maddeyi rızasıyla görevlilere teslim ettiği olayda, suç konusu uyuşturucu maddenin emniyet güçlerince yapılacak üst aramasında bulunabilecek durumda olması nedeniyle, sanığın üzerindeki uyuşturucu maddeyi kendiliğinden görevlilere teslim etmesinin suçun ortaya çıkmasına hizmet ve yardım niteliğinde sayılamayacağı, etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanma koşullarının oluşmadığı gözetilmeden yerinde olmayan gerekçe ile sanık hakkında TCK’nın 192/2. maddesi gereğince ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmesi, Bozmayı gerektirmiş, Cumhuriyet Savcısının temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Sanığın Uyuşturucu Madde Kullandığını Belirtmesi
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2016/2430, K. 2018/3376
“Hakkında hırsızlık ve konut dokunulmazlığını ihlal suçundan soruşturma yapıldığı sırada uyuşturucu madde kullandığını beyan ederek Adli Tıp Kurumu’na sevkini sağladığı ve yapılan tahlilde idrarında THC ve MDMA etken maddesi çıktığı olayda; sanığın, uyuşturucu madde kullandığını belirterek, bu suçtan soruşturma yapılmasını sağlaması ve resmi makamların bilgisinin bulunmadığı aşamada kendi beyanı ile suçunu ortaya çıkarması nedeniyle, hakkında TCK’nın 192/2. maddesi gereğince “ceza verilmesine yer olmadığına” karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, mahkûmiyetine karar verilmesi, Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Sanığın İşlediği Uyuşturucu Madde Suçunu Ortaya Çıkarması
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2013/10821, K. 2018/3030
“Yurtiçi kargo firmasına ait göndericisi …. alıcısı …. olan koli içerisinde ele geçirilen suç konusu maddenin sanığa ait olduğu konusunda ….’ın soruşturma aşamasında herhangi bir beyanı olmadığı nazara alınarak, suç konusu maddenin ele geçirildiği kolinin sanıkla ilgisinin nasıl tespit edildiğinin araştırılıp, sonucuna göre suç konusu maddenin arkadaşı tarafından kendisine gönderildiğini beyanla kendi suçunu ortaya çıkaran sanık hakkında TCK’nın 192/1 veya 192/3. maddelerinin uygulanma olanağının tartışılması gerekirken eksik araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması, Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Uyuşturucu Madde Bulup Kolluk Görevlilerine Teslim Etmek
Yargıtay 20. Ceza Dairesi
E. 2015/9568, K. 2018/1305
“Dosya kapsamından, olay günü Genç ilçesi-Diyarbakır karayolunun 42. Km sinde bulunan Tapantepe Vali Aydın Arslan Jandarma üst bölgesinde nizamiyeye doğru geldikleri görülen sanıkların görevliler tarafından durdurulup sorulduğunda, ellerindeki çuvalı yol kenarında bulduklarını ve içerisinde uyuşturucu madde bulunduğunu ifade ettikleri ve rapor içeriğine göre net 5362 gram olduğu anlaşılan suç konusu esrar maddesini görevlilere teslim eden sanıkların savunmalarının aksine aleyhlerinde herhangi bir delil bulunmadığı anlaşılmakla, suça konu kenevir bitkilerini görevli Jandarma üst bölgesi nizamiyesi önünde devriye görevlilerine teslim ederek, suçun ortaya çıkmasına ve uyuşturucu maddenin ele geçirilmesini sağlayan sanıklar hakkında uyuşturucu madde ticareti yapmak suçundan TCK’nın 192/1. maddesi uyarınca cezaya hükmolunamayacağının gözetilmemesi, Kanuna aykırı, sanık … müdafii ve sanık …’un temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Başka Bir Suçtan Yargılanırken Uyuşturucu Madde Kullandığını Beyan Etme
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2013/11963, K. 2018/1387
“Kendisinde herhangi bir uyuşturucu veya uyarıcı madde bulunmayan, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığı teknik yöntemlerle tespit edilmeyen sanığın, başka bir mahkemede hırsızlık suçundan yargılandığı sırada uyuşturucu madde kullandığını belirterek hakkında herhangi bir soruşturma bulunmadığı aşamada kendi suçunu ortaya çıkaran sanık hakkında, TCK’nın 192/2. maddesi uyarınca cezaya hükmolunamayacağının gözetilmemesi, Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Uyuşturucu Maddeyi Başka Ülkeden Getirdiğini Söyleyerek İthal Suçunun Ortaya Çıkmasını Sağlama
Yargıtay 10. Ceza Dairesi
E. 2015/1524, K. 2017/6112
“Sanığın ele geçirilen afyon sakızını İran’dan getirdiğini belirterek, ikrarı ile görevlilerin bilgisi olmadığı aşamada ithal suçunun ortaya çıkmasını sağladığı anlaşıldığından, bu suçtan 5237 sayılı TCK’nın 192/1. maddesi uyarınca hakkında cezaya hükmolunamayacağı ancak, sanığın eyleminin uyuşturucu madde ticareti yapma suçunu oluşturacağı gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması, Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan, hükmün BOZULMASINA,”
Uyuşturucu Maddeyi Başka Ülkeden Getirdiğini Söyleyerek İthal Suçunun Ortaya Çıkmasını Sağlama
Yargıtay 20. Ceza Dairesi
E. 2015/16539, K. 2016/1064
“Sanığın içerisinde bulunduğu minibüste yapılan arama sonucu kardeşinin oturduğu koltuğun yanında bulunan çanta içerisinde net 2700 gram esrar bulunduğu; bu maddenin başka bir ülkeden Türkiye’ye getirildiğine ilişkin delil olmadığı aşamada sanığın suç konusu esrarı Suriye’den getirdiğini söyleyerek ithal suçunu kendi beyanı ile ortaya çıkardığı ve etkin pişmanlığı nedeniyle 5237 sayılı TCK’nın 192. maddesinin 1. fıkrası gereğince “uyuşturucu madde ithal etme” suçundan ceza verilemeyeceği, sanığın sabit olan eyleminin TCK’nın 188/3. maddesinde düzenlenen “uyuşturucu madde ticareti yapma” suçunu oluşturduğu gözetilmeden, bu suç yerine “uyuşturucu madde ithal etme” suçundan mahkûmiyet hükmü kurulması gerektiğinin gözetilmemesi, “