Meslek Hastalığı Nedir? Meslek Hastalıkları Nasıl Belirlenir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 14. maddesine göre meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.
Meslek hastalıkları, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir. Yönetmelikte belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuşmazlıklar ise Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.
Covid-19, Sağlık Çalışanları İçin Meslek Hastalığı Mıdır?
11 Mart 2020 tarihinde Türkiye’de ilk covid-19 vakası görülmüştür. Yine 11 Mart 2020 tarihinde covid-19 salgını, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmiştir. Dolayısıyla hayatımıza yeni giren bu hastalık, meslek hastalıklarının düzenlendiği ilgili yönetmelikte yer almamaktadır. Bu durumda covid-19’un meslek hastalığı sayılıp sayılmadığı konusunda, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu tarafından verilecek kararlar önem arz etmektedir.
Bir başvurucunun talebi üzerine, 28.12.2020 tarihinde Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu tarafından konuyla ilgili bir karar verilmiştir. Kararda sigortalıda gelişmiş olan covid-19 hastalığının meslek hastalığı olduğu ve covid-19 sonucu meydana gelmiş olan vefatın da meslek hastalığına bağlı vefat olduğuna karar verilmiştir. Ayrıca ilgili kararda, covid-19 hastalığının bir meslek hastalığı olarak, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nin ekinde yer alan meslek hastalıkları listesine eklenmesinin uygun olacağı belirtilmiştir.
Covid-19 hastalığının yükümlülük süresi, kuluçka süresi olan 2 ila 14 gündür. Ancak ilgili kararda içinde bulunduğumuz pandemi döneminin özel koşulları sebebiyle bu sürenin 30 güne kadar uzayabileceğine karar verilmiştir.
Covid-19 Hastalığına Bağlı Başvurularda İzlenecek Yol Nedir?
2020 yılının Aralık ayında Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından covid-19 nedeniyle vazife malullüğü hakkında bir genelge yayımlandı.
İlgili genelgede, covid-19 tanısı alıp rahatsızlanan veya hayatını kaybeden sağlık çalışanlarının “meslek hastalığı” ile “vazife malullüğü” hükümleri kapsamına alınma ve ilgili mevzuat ile sağlanan haklardan yararlandırılma talebinde bulunmaları durumunda izlenecek yol açıklandı. Buna göre;
- Başvuru için genelgenin ekinde yer alan form, eksiksiz olarak doldurulup ilgili birim amiri (İl/ilçe Sağlık Müdürü, Başhekim) ve sonrasında İl Sağlık Müdürü tarafından onaylanacaktır.
- Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlarda istihdam şekli olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinin 1. fıkrasının (A) bendi kapsamında görev yapan memurlara ilişkin onaylanmış başvurular, İl Sağlık Müdürlüklerince alınıp Bakanlığa gönderilecek ve söz konusu başvurular Bakanlık aracılığıyla Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına gönderilecektir.
- Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlarda istihdam şekli olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinin 1. fıkrasının (A) bendi kapsamında görev yapan memurlar dışında görev yapan değişik statülerdeki diğer çalışanlara ilişkin onaylanmış başvurular, İl Sağlık Müdürlükleri aracılığıyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüklerine gönderilecektir.
- Üniversitelere bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışanların başvuruları, Üniversiteler tarafından alındıktan sonra ilgisine göre Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına veya ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüklerine yine Üniversiteler tarafından gönderilecektir.
- Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan sağlık çalışanlarına ilişkin onaylanmış başvurular özel sağlık kurum ve kuruluşları tarafından alındıktan sonra ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğünce yapılacaktır.